Świat finansów zmienia się szybciej niż kiedykolwiek wcześniej. Cyfryzacja, rosnące oczekiwania zarządów, potrzeba większej przejrzystości i presja na podejmowanie lepszych decyzji to tylko kilka wyzwań, przed którymi stoją dziś księgowi. Tradycyjna rola księgowego jako „strażnika danych” to już za mało. Dziś od finansów oczekuje się znacznie więcej – strategicznego wsparcia, zdolności adaptacji do zmian i tworzenia wartości dla organizacji.

Role księgowych w przyszłości

Międzynarodowa Federacja Księgowych (IFAC) w raporcie „Future-Fit Accountants” zidentyfikowała 7 kluczowych ról, które stanowią fundament przyszłości zawodu księgowego. Każda z nich odpowiada na konkretne potrzeby współczesnych firm i pokazuje, jak finanse mogą realnie wspierać rozwój biznesu.

W tym artykule poznasz te role, dowiesz się, dlaczego są tak istotne, oraz otrzymasz wskazówki, co możesz zrobić już dziś, aby zacząć rozwijać się w tym kierunku.

Gotowa/y, by wynieść swoją karierę na wyższy poziom? Zacznijmy!


1️⃣ Co-Pilot (Drugi pilot)

To strategiczny lider finansów, który aktywnie uczestniczy w kluczowych decyzjach biznesowych i inicjatywach rozwojowych organizacji. Jego zadaniem jest kierowanie zmianami i dostosowywanie strategii finansowej do potrzeb biznesu. Współpracuje z zarządem, identyfikuje możliwości wzrostu i tworzenia wartości, a także pomaga w zarządzaniu transformacjami, takimi jak cyfryzacja czy zmiany modeli biznesowych.

Dlaczego to ważne?

Współczesne organizacje potrzebują liderów, którzy potrafią spojrzeć na finanse w szerszym kontekście i dostosować je do zmieniającego się otoczenia rynkowego. W tej roli:


💡 Co możesz zrobić już dziś, aby rozwijać się w tym kierunku?

  1. Przygotuj prostą analizę strategiczną dla swojego działu lub organizacji, zidentyfikuj kluczowe możliwości wzrostu.
  2. Ucz się współpracować z innymi działami, aby lepiej zrozumieć ich potrzeby i wspierać ich decyzje finansowe.
  3. Poznaj podstawy zarządzania zmianą – przeanalizuj jeden proces w firmie, który mógłby być bardziej efektywny, i zaproponuj jego usprawnienie.

2️⃣ Navigator (Nawigator)

To strategiczny doradca, który pomaga organizacji podejmować kluczowe decyzje finansowe na podstawie danych i analiz. Jego zadaniem jest dostarczanie zarządowi i zespołom wniosków, które wspierają kształtowanie strategii i przewidywanie przyszłych wyników. Łączy analityczne podejście z biznesowym myśleniem, wskazując najlepszy kierunek działania.

Dlaczego to ważne?

W dynamicznie zmieniającym się świecie organizacje potrzebują liderów, którzy potrafią przewidywać zmiany i dostosowywać strategię do nowych realiów. Rola Nawigatora jest istotna, ponieważ:


💡 Co możesz zrobić już dziś, aby rozwijać się w tym kierunku?

  1. Przyjrzyj się trendom w danych finansowych swojej organizacji – czy dostrzegasz powtarzalne wzorce, które mogą mieć wpływ na przyszłość?
  2. Wypróbuj prosty model prognozowania w Excelu, który pokaże możliwe scenariusze dla jednego z głównych obszarów biznesu, takich jak sprzedaż lub koszty.
  3. Poszukaj dodatkowej wiedzy na temat analizy ryzyk i szans – może to być kurs online, artykuł lub książka dotycząca zarządzania strategicznego.

3️⃣ Brand Protector (Strażnik Marki)

To osoba, która dba o reputację finansową i etyczną organizacji. Jego zadaniem jest zapewnienie, że procesy finansowe są zgodne z regulacjami, standardami i wartościami firmy. Monitoruje ryzyka finansowe i niefinansowe, a także wdraża strategie mające na celu minimalizację zagrożeń, takich jak oszustwa, naruszenia przepisów czy negatywny wpływ na interesariuszy.

Dlaczego to ważne?

Reputacja organizacji to jej najcenniejszy zasób, który łatwo stracić w wyniku błędów finansowych, naruszeń przepisów czy niewłaściwego postępowania. Rola Strażnika Marki ma kluczowe znaczenie, ponieważ:


💡 Co możesz zrobić już dziś, aby rozwijać się w tym kierunku?

  1. Przeanalizuj procesy w swojej organizacji pod kątem zgodności z regulacjami – czy wszystkie procedury są aktualne i zgodne z obowiązującymi standardami?
  2. Zaproponuj proste narzędzie do monitorowania ryzyka, np. checklistę najważniejszych obszarów wymagających regularnej kontroli.
  3. Edukuj siebie i innych na temat etyki w finansach – znajdź jedną sytuację w swojej pracy, gdzie można poprawić transparentność lub odpowiedzialność.

4️⃣ Storyteller (Opowiadacz Historii)

To księgowy, który potrafi przekształcać skomplikowane dane finansowe w angażujące i zrozumiałe historie. Jego zadaniem jest tłumaczenie liczb na język biznesu, który wspiera podejmowanie decyzji, inspiruje i buduje zrozumienie wśród zarządu, zespołów i interesariuszy. Dzięki tej roli liczby stają się narzędziem narracyjnym, a nie jedynie suchymi danymi.

Dlaczego to ważne?

W dzisiejszym świecie same dane to za mało – liczy się ich interpretacja i sposób, w jaki są komunikowane. Dlatego rola storytellera:


💡 Co możesz zrobić już dziś, aby rozwijać się w tym kierunku?

  1. Wybierz jeden raport, który regularnie przygotowujesz, i przekształć go w krótką narrację – zamiast suchych danych, opisz wyniki w formie historii.
  2. Wypróbuj proste narzędzia wizualizacji danych, takie jak wykresy w Excelu, które wspierają Twoją opowieść.
  3. Ćwicz komunikację – spróbuj zaprezentować swoje dane przed zespołem lub kolegą, prosząc o feedback, czy przekaz był jasny i angażujący.

5️⃣ Digital and Technology Enabler (Technologiczny Aktywator)

To osoba, która integruje nowoczesne technologie z procesami finansowymi, wprowadzając automatyzację i cyfryzację w codziennej pracy księgowych. Jego zadaniem jest identyfikowanie technologicznych możliwości, wdrażanie nowych narzędzi i wspieranie zespołów w korzystaniu z nich. Ta rola łączy świat finansów i technologii, zwiększając efektywność organizacji.

Dlaczego to ważne?

Technologia zmienia sposób funkcjonowania finansów, a jej brak w procesach księgowych oznacza ryzyko pozostania w tyle za konkurencją. Co daje ta rola?


💡 Co możesz zrobić już dziś, aby rozwijać się w tym kierunku?

  1. Zidentyfikuj jeden proces w swojej pracy, który możesz zautomatyzować – na przykład generowanie raportów lub zarządzanie danymi.
  2. Poznaj możliwości swojego oprogramowania księgowego – sprawdź, czy posiada funkcje automatyzacji lub integracji z innymi narzędziami.
  3. Zapoznaj się z podstawowymi narzędziami automatyzacji, chociażby funkcje w Excelu, które mogą przyspieszyć Twoje codzienne zadania.

6️⃣ Process and Control Expert (Ekspert Procesów i Kontroli)

To osoba odpowiedzialna za tworzenie, optymalizację i nadzorowanie kluczowych procesów finansowych w organizacji. Dba o to, aby były one zgodne z regulacjami, efektywne oraz odporne na ryzyka. Jego zadaniem jest również projektowanie i wdrażanie mechanizmów kontrolnych, które zapewniają spójność i wiarygodność działań księgowych oraz finansowych.

Dlaczego to ważne?

Sprawnie działające procesy i odpowiednie mechanizmy kontroli to fundament stabilności finansowej i operacyjnej organizacji. Rola Eksperta Procesów i Kontroli:


💡 Co możesz zrobić już dziś, aby rozwijać się w tym kierunku?

  1. Przeanalizuj jeden z procesów finansowych w swojej firmie pod kątem efektywności i zgodności z regulacjami – czy są obszary, które można uprościć lub ulepszyć?
  2. Opracuj checklistę kontrolną dla wybranego procesu, aby zwiększyć jego spójność i ograniczyć ryzyko błędów.
  3. Poznaj podstawowe metody mapowania procesów, takie jak diagramy przepływu, które pomogą Ci lepiej zrozumieć i zoptymalizować działania.

7️⃣ Trusted Professional (Zaufany Profesjonalista)

Zaufany Profesjonalista buduje swoją reputację na podstawie kompetencji, etyki i wiarygodności. Jest strażnikiem integralności finansowej organizacji, dbającym o transparentność i zgodność działań z najwyższymi standardami. Jego zadaniem jest również rozwijanie zaufania wśród interesariuszy wewnętrznych i zewnętrznych – zarządu, zespołów, klientów czy partnerów biznesowych.

Dlaczego to ważne?

W świecie, w którym zaufanie jest jednym z kluczowych elementów sukcesu, Zaufany Profesjonalista odgrywa niezastąpioną rolę. To dzięki niemu:


💡 Co możesz zrobić już dziś, aby rozwijać się w tym kierunku?

  1. Przeanalizuj swoje codzienne działania pod kątem zgodności z najlepszymi praktykami i standardami branżowymi.
  2. Zidentyfikuj obszary, w których możesz poprawić transparentność – np. w raportach, komunikacji z zespołem czy dokumentacji procesów.
  3. Poświęć czas na rozwój swojej wiedzy z zakresu etyki w finansach i zgodności z regulacjami – to fundament zaufania.

Finanse w nowej odsłonie

Przyszłość księgowości to nie tylko liczby – to strategiczne decyzje, budowanie wartości i realne wsparcie dla biznesu. Role przedstawione przez IFAC są fundamentem tej transformacji. Każda z nich daje możliwość nie tylko rozwoju zawodowego, ale także większego wpływu na sukces organizacji, w której pracujesz.

Zmiana nie musi być rewolucją – zaczyna się od małych kroków. Wybierz jedną rolę, która najbardziej z Tobą rezonuje, i zacznij działać. Z czasem zauważysz, jak Twoja praca nabiera nowego znaczenia, a Ty stajesz się nieocenionym partnerem w świecie finansów.